مقالات تخصصی - طرحريزي و برپايي يک سايت

حتي اگر سايت شما شامل يک يا چند صفحه ساده است که تنها برخي از دوستان و آشنايانتان از آن بازديد مي کنند، عمل طرح ريزي به شما اطمينان مي دهد که هر کسي قادر خواهد بود بدون مشکل به آن دسترسي داشته باشد .

1- تعييين اهداف


تصميم گيري در خصوص اهداف سايت اولين مرحله اي است که بايد مد نظر قرار گيرد. از خودتان سوال کنيد که با داشتن اين سايت وب چه اتفاقي مي افتد، اهداف خود را يادداشت کنيد بطوريکه آنها را در سراسر مراحل طراحي به ياد داشته باشيد و به آنها توجه کنيد. درواقع داشتن درک درستي از اهداف به شما کمک مي کند تا بر روي سايت وب تان متمرکز شده و آن را براي نياز هاي خاص مسير دهي کنيد.


مسلماً نماي سايت وبي که اخبار و اطلاعاتي را در موضوع مشخصي مطرح مي کند با نماي سايتي که به مبحث خريد و فروشOnline در اينترنت اختصاص دارد متفاوت است .اهداف پيچيده تر در مسير يابي، ابزار ايجاد کننده اي که بکار مي گيريد ( بکارگيريFlash,Director و مشابه آنها ) و حتي نما و حس سايت ، همه و همه در طراحي موثر مي باشند .


2- انتخاب تنوع بازديد کنندگان


بعد از تعيين اهداف ، بايد در خصوص گروه بازديد کنندگان سايت  تصميم گيري نمائيد. از آنجا که طراحان صفحات و سايت هاي وب يا اداره کنندگان چنين سايت هايي مايلند تا تمام مردم از سايت آنها ديدن کنند ، شايد طرح اين مسئله کمي عجيب به نظر برسد .اما با توجه به اينکه مردم در  سراسر کره زمين از مرورگرهاي مختلفي در سيستم شان استفاده مي کنند و حتي با داشتن يک مرورگر مشابه ممکن است از نسخه هاي مختلف آن بهره ببرند ،  با سرعت هاي مختلفي به اينترنت دسترسي داشته باشند ، يا سيستم صوتي و تصويري مناسبي در سيستم شان نصب نشده باشد، توجه به اين موارد در طراحي سايت بسيار مهم است  و بايد تمامي فاکتور هاي فوق الذکر را در آن مد نظر قرار داد و به همين دليل بايد اهداف بازديد کنندگان تان را تعيين نمائيد.


درباره افرادي که جذب سايت خواهند شد  يا افرادي که بطور اتفاقي به آن علاقه مند مي شوند و همچنين نوع سيستم کامپيوتري آنها فکر کنيد . اينکه از چه سيستم عاملي اســتفاده مي کننــــــد ؟ ( ويندوز ، مکينتاش، لينوکس  يا ....)  سرعت ارتباطي آنها در اينترنت چقدر است ؟ چه نوع مرورگري دارند  يا حتي ابعاد مانيتور آنها چيست و از چه بزرگنمائي در تنظيم کارت گرافيک شان استفاده مي کنند ؟


آيا سايت شما در يک شبکه اينترانت داخلي مورد استفاده قرار مي گيرد که تماس کاربران از سيستم مرورگر مشابهي استفاده مي کنند. تمامي اين فاکتورها براي مشاهده صفحات وب شما مفيد و توجه به آنها حائز اهميت است.


3- ايجاد سايتهاي سازگار با مرورگرها


هنگاميکه سايت را ايجاد مي کنيد بايد از انواع مرورگرها که به طور معمول بازديد کنندگان از آن استفاده مي کنند اطلاع و آگاهي داشته باشيد. حتي اگر تنها مرورگرهايIE ياNS بعنوان هدف و مقصد شما است، کداميک بوسيله اکثريت کاربران استفاده مي شود و اينکه آيا کسي از نسخه هاي قديمي تر اين مرورگرها استفاده مي کند يا خير؟


اگر سايت تان در وب قرار دارد ممکن است بزودي و در آينده نزديک از طريق مرورگرهاي جديدي مورد بازديد قرار گيرد يا حتي بوسيله مرورگرهاي قديمي يا متني همانند مرورگرlynx .


در بيشتر شرايط، براي سايت هاي وبي که بعنوان يک محل عمومي طراحي شده اند، قابل مشاهده بودن سايت در اغلب مرورگرها يک هدف بسيار مناسب است. هر چند ايجاد چنين سازگاري بسيار مشکل و پيچيده است ولي شما مي توانيد يک يا دو مرورگر را بعنوان مرورگر کاري خود انتخاب کرده و سايت را براي آن دو مرورگر طراحي کنيد. سپس سعي کنيد تا سايت تکميل شده را با ديگر مرورگرها نيز مشاهده کنيد تا مفاهيم ناهماهنگ در سايت را يافته و حتي الامکان از بکار بردن آنها اجتناب کنيد.


همچنين مي توانيد پيغامهايي را براي چند تن از دوستانتان ارسال کرده و از آنها درخواست کنيد تا از سايت شما بازديد کنند و نتيجه آن را به شما اعلام نمايند . اين امر روش مناسبي براي بازخورد از يکسري بازديد کنندگان مي باشد.


تمام مرورگرها نمي توانند جاوا اسکريپت ها را اجرا کنند . براي مثال يک صفحه متني که از هيچ کارکتر خاصي استفاده نمي کند بطور قطع در تمامي مرورگرها قابل مشاهده است. اما چنين صفحاتي بالطبع جاذبه کمتري خواهد داشت، همانند طرح بندي ، گرافيک ها يا آثار فعل و انفعال.


در طراحي سايت بهتر است سعي خود را برآن بگذاريد که بين طراحي افکت ها و حداقل توانايي مرورگرها برابري برقرار کنيد. يک روش مفيد نيز ايجاد چندين نسخه از صفحات مهم همانند صفحه اصلي سايت است که هريک با مرورگر خاصي عمل مي کنند. براي مثال از آنجا که فريم ها يکي از عناصري هستند که برخي مرورگرها آنها را نشان نمي دهند، مي توانيد از يک صفحه هم نسخه اي داراي فريم و هم نسخه اي بدون فريم را ايجاد کنيد سپس در صفحه وب عملکردي را قرار دهيد که بطور اتوماتيک بازديد کنندگان عادي را به صفحه داراي فريم و ساير بازديد کنندگان را که قادر به مشاهده فريم نيستند را به صفحه مطابق با نسخه بدون فريم مرورگر ارجاع دهد.


4- سازماندهي ساختار سايت


سازماندهي دقيق سايت زمان عمل را براي شما حفظ مي کند. اگر اسنادتان را بدون فکر در خصوص طبقه بندي پوشه هايتان قرار دهيد ، احتمالاً در پايان با يک پوشه بزرگ نامرتب پر از فايل مواجه خواهيد شد يا با فايلهاي پراکنده در پوشه هايي با نام هاي مشابه.


روش معمول ايجاد يک پوشه در هارد ديسک است که تمامي فايلها و پوشه هاي مربوط به سايت را در خود جاي داده (پوشه سايت محلي) و ويرايش يا ايجاد اسناد جديد در داخل آن پوشه مي باشد.


در مرحله بعد و هنگاميکه آماده انتشار سايت شده ايد نيز فايلها را به يک سرور کپي خواهيد کرد تا به عموم افراد اجازه مشاهده آن را بدهيد.


دراين روش مي توانيد تغييرات سايت محلي را قبل از دسترس قرار دادن عموم آزمايش کرده و سپس هنگاميکه کليه مراحل را به پايان رسانيد ، فايلهاي محلي را به سرور منتقل کرده وتمام سايت عمومي را در يک زمان بروزآوري کنيد.


5- طبقه بندي و خرد کردن سايت در داخل گروهها و دسته ها

سعي کنيد تا صفحات مرتبط را دريک پوشه قرار دهيد . براي مثال اطلاعات رسمي شرکت را دريک پوشه و تصاوير و عناصر وابسته را در پوشه ديگر قرار دهيد . و در مواقع ضروري نيز  از زير پوشه ها استفاده کنيد.

اين نوع سازماندهي به شما کمک مي کند تا به آساني سايت را مديريت کنيد و در آن به جستجو بپردازيد.

در اين حالت مي توانيد با قرار دادن تمامي تصاوير در يک موقعيت مناسب عمل کنيد بطوريکه پس از وارد کردن يک تصوير به داخل صفحه، بدانيد که در کجا به آن دسترسي پيدا خواهيد کرد.

مي توانيد پوشه اي با نام Assets را در سايت ايجاد کنيد و تمامي آيتم ها و عناصر سايت را که html نيستند درآن پوشه ها ويا زير پوشه ها ي آن قرار دهيد.( همانند پوشه Images براي تصاوير، پوشه sounds براي فايلهاي صوتي، پوشه Photos براي عکس ها و ....)

6- ايجاد نماي طراحي
اگر قبل از اجراي عملي طرح بندي و صفحه بندي سايت اقدام به طرح ريزي کنيد مي توانيد در زمان و وقت خود صرفه جويي نماييد . ساده ترين روش پياده سازي طرح سايت مورد نظر بر روي کاغذ است. و يا در روش حرفه اي تر استفاده از برنامه ها يي همچون فري هند و يا فايرورکز مي باشد.
داشتن هماهنگي و انسجام در طراحي و طرح بندي نيز حائز اهميت است به عبارتي ديگر بازديد کنندگان و کاربران بايد بتوانند بدون گيج شدن در سراسر سايت مفاهيم را بخوبي کليک کنند و استفاده لازم را از برنامه ببرند و براحتي بدانند که در کجاي سايت شما قرار دارند.

7- طراحي الگوي مرور و جستجو
محيط ديگري که به طرح بندي شما نتيجه مطلوبي مي دهد محيط مرور است . هنگام طراحي سايت به تجربه بازديد کنندگان سايت فکر کنيد . يک بازديد کننده چگونه مي تواند از صفحه اي به صفحه ديگر باز گردد. توانايي مرور و راهنماي موضوعي مي تواند به آنها در يافتن موضوعات و مطالبي که به دنبال آن هستند کمک شاياني نمايند.
امکان مرور بايد در سراسر سايت در دسترس قرار داشته باشد و سعي کنيد تا يک نوار مرور را در قسمت بالايي تمامي صفحات تان حفظ کنيد.

8- طرح ريزي و گرد آوري متعلقات:
هر زمان که دريافتيد طرح بندي و صفحه بنديتان چگونه بايد باشد مي توانيد اقدام به جمع آوري و گرد آوري متعلقات مورد نيازتان کنيد (عکس ها، تصاوير ، صداها، و متون ويا.....) و درسايت اين متعلقات را به نحو سازماندهي کنيد که به آساني به آنها دسترسي داشته باشيد.
با به کارگيري الگوها و عناصر کتابخانه اي به آساني امکان استفاده مجدد از طرح هاي صفحه و عناصر صفحه وجود دارد و در واقع اعمال الگوها و عناصر کتابخانه اي موجود بسيار آسان تر از ايجاد صفحات جديد مي باشد.
1- الگوها يا Templates :
هنگامي که قصد ايجاد صفحاتي با طرح بندي يکسان داريد مي توانيد يک الگوي پايه اي را براي طرح ريزي ايجاد نماييد. و درصورتي که پس ازاتمام طراحي ها نياز داشته باشيد تا تغييري در تمامي صفحات ايجاد کنيد کافي است تا به آساني و فقط فايل الگوي اصلي را تغيير دهيد تا تغييرات به تمامي صفحات اعمال شود.
البته ايجاد تغييرات در الگوها داراي محدوديتهايي نيز مي باشد. الگوها بيشتر در محيطهاي گروهي و چند کاربره مورد استفاده قرار مي گيرند تا مطمئن شويد که هر شخصي از يک محيط صفحه و طرح بندي استفاده مي کند. در خارج از محيط هاي گروهي بکارگيري آيتم هاي کتابخانه اي انعطاف پذيري بيشتري دارد.
2- آيتم هاي کتابخانه اي يا Library Items :
اگر فکر مي کنيد که يک آيتم همچون يک فايل تصويري در صفحات زيادي از سايت شما مورد استفاده قرار مي گيرد مي توانيد از آيتم هاي کتابخانه اي استفاده کنيد .
مفهوم مورد نظرتان را يکبار طراحي کرده و سپس آن را بعنوان يک آيتم کتابخانه اي تعريف نماييد.
سپس اگر آن آيتم را بعدها تغيير دهيد تمامي نسخه هاي مربوط به آن آيتم که در سايت مورد استفاده قرار گرفته اند بروز آوري مي شوند.

موسسه فرهنگي اطلاع رساني تبيان